Williams Christ
Eenmal in de Week föhr ik to’n Meddageten in en lütt smuck Lokal.
Sietdem ik öller bin, heff ik nich mehr so grote Lust to’n kaken. Dorto bin ik ok noch alleen. De Fohrt dorhin is al immer richtig schöön.
Dat Lokal is in en ole Schüün ünnerbröcht. De Schüün hebbt se renoveert un ümbuut. Siet 2011 sünd niege Besitzer up den Hoff. Nu is dor en smuck Cafe. De Birnboomallee geiht direkt na dat Cafe un is stahn bleven.
Fröher heff ik bi den Buurn vun den Hoff Spargel inköfft. Dor is mi al ümmer de Birnboomallee upfullen. De Bööm sünd al orrig oolt. Dat is en Williams-Christ-Birn.
Düsse Aart heet so na den eersten Kultivierer Williams, en ingelschen Boomschool-Bedriever; de Naam „Christ“ stammt ut en Legende üm den hilligen Franz vun Paola, de den Samen för den Boom ut Italien bröcht hett. De Frücht vun den Williams-Christ-Birnenboom sünd groot, saftig un lecker.
En Birnenallee is aver ror. Aavtbööm sünd ungewöhnliche Alleebööm, se wasst nich hooch un majestätisch, ok wenn se oolt sünd. Düsse hier sünd oolt. De Stämme sünd deelwies platzt. In de Allee sünd ok al Lücken. Aver ümmer noch dreegt de Bööm jedeen Johr Birnen.
Ok dütt Johr harr ik al na de grönen Birnen keken. Dat duur seker nich mehr lang, denn lüchen se güllen. De eersten riepen Birnen weern al daalfullen un legen up de Straat. Keeneen sammel se up. De Autos hebbt se ganz eenfach breet föhrt.
Wat hebbt wi as Kinner ümmer geern na Birnen un Appels keken, de ünner de Bööm legen. Wi hebbt se upsammelt un mit na Huus nahmen. Mitünner hebbt wi ok mit Knüppels naholpen. Denn harrn wi ümmer Bang, dat de Buur keem un uns verjaagt. Hüüt legen de breetföhrten Birnen up de Straat un verrotten.
Aver nee, dat geev noch Frünnen vun de daalfullen un breetföhrten Birnen! De söte Saft lock Immen un Wöpsen an. Ok de Bottervagels weern keen Kostverächter. Ik heff mi ok welk vun de noch ganzen Birnen upsammelt. To Huus heff ik rinbeten. De söte Saft leep mi an de Hannen hindaal. De Birnen kunn ik doch nich eenfach breet föhr’n laten.
Bi’t Schrieven müß ik ümmer an Fontanes Gedicht över den Herrn vun Ribbeck op Ribbeck im Havelland dinken. De harr ja mal en Birnenallee anplanten kunnt! Harr he aver nich.
Herr Google vertellt, dat Gedicht weer al in ganz veel Spraken översett! Aver ik heff keken, noch nich in Plattdüütsch! Dat nimmt sünnerlich Wunner, wieldat de Herr vun Ribbeck op Ribbeck ja sülven en Plattdüütschen weer un in de Ballaad Platt snackt:
Herr vun Ribbeck op Ribbeck in’t Havellann‘
harr’n Beernboom in sien Goorn to stahn,
un keem in’n Harvst de güllen Tied,
un de Birnen lüchen wied un siet,
un de Karktoorm leet middags de Klocken höörn,
denn stopp sik de Ribbeck de Taschen vull Beern,
un keem in Pantinen en Junge dorher,
denn reep he: »Junge, wiste ’ne Beer?«
Un keem ne Mäken, denn reep he: »Lütt Dirn,
kumm man röwer, ick hebb ’ne Birn.«
Hierna warrt denn vun Ribbecks Dood vertellt, man wi wüllt em hier leven laten — de güllen Harvsttiet hett ja eerst anfungen.
Text und Fotos: Antje Heßler
Unser Travemünde, 2020, Heft 3/383
Wörterbuch:
Meddageten = Mittagessen
kaken = kochen
Schüün = Scheune
upfullen = aufgefallen
orrig = sehr
ingelschen = englischen
Aavtbööm = Obstbäume
jedeen = jedes
lüchen = leuchten
güllen = golden
daalfullen = heruntergefallen
Wöpsen = Wespen
Bottervagels = Schmetterlinge
sünnerlich = besonders
sülven = selbst