Sneeklocken
— Galanthus —
De Sneeklocken hebbt Zibbeln un tellt to de Sipp vun de Amaryllisplanten. Ehr’n botanischen Naam „Galanthus“ hebbt se ut dat Griechische: gàla heet Melk un ànthos is up griechisch de Blööt. De hoochdüütschen Naams sünd: Milchblume, Hübsches Februarmädchen, Lichtmess-Glocken, Schneedurchstecher, Weiße Jungfer un Marienkerzen. De plattdüütschen Naams sünd: Sneeglöckchen, Sneeklocken, Sneekieker un Nakelt Jungfer.
Al in’t tiedige Fröhjohr fangt de Zibbeln an to drieven. Toeerst kiekt en lütt gröön Blattspitz ut de Eer. In de Zibbel is so veel Kraft, dat de Trieb sogor dörch den Snee breken kann. Wenn denn goot Weder is, kümmt en Blööt an en langen Stööl ut den grönen Trieb. De Blööt sitt in en dörchsichtig Hüll, de se dörchbreken mutt. De Sneeklockenblööt hett so’n dünnen Stengel, dat de Kopp na ünnen hängt un vun den Wind hin un her weiht ward. De Blööt besteiht ut dree witte Kelchbläder un dree miteenanner verwussene lüttere gröönliche Kroonbläder, in de de Staubgefäße un de Stempel sitt.
In’t Fröhjohr ward de Bloom vun de eersten utflegen Insekten besöcht. De sorgt dorför, dat sik Samen in de Fruchtkapsel bildt. Dat Fruchtfleesch ward geern vun de Ameisen freten un wedder utscheed. So dreegt se to dat Vermehren vun de Sneeklocken bi. Aver de Zibbeln vermehrt sik ok. Ut en Brutzibbel bildt sik en lütt nie Zibbel. Dor ward en Sneeklockenbüült ut. In noch grönen Tostand plant man de Zibbeln uteenanner. Wassen doot de Sneeklocken an leevsten in Goorns un in Schatten vun Loovbööm.
In de Zippeln is de Wirkstoff Galanthamin, de för Arznei bruukt ward. He sall de Alzheimer-Krankheit bremsen.
De Sneeklocken sünd in’t Fröhjohr as eerste Blööm överall beleevt. In England heet de Sneeklocken „Snowdrops“. De Englänners hebbt enen richtigen Sammeldag. Dat Sammeln vun de Sneeklocken is dor meist en Süük. Denn is dat keen Wunner, wenn in uns Sipp jedeen Johr dat Sneeklockenfever utbrickt.
Dat Sneeklockenfever
„Modder, kiek mal, wat ik mitbröcht heff!“ Lütt Anne stünn mit lüchten Ogen in de Döör. In de Hannen höll se en Bült Sneeklocken. „Woneem hest du de den utbuddelt?“ keem glieks mien bange Fraag. „Och Modder, de stünnen dor an en Goorntuun, de bin ik verleden Johr al wies woorn!“ „Hoffentlich hett di nümms bi de Buddeli tokeken!“, meen ik dorto.
Ik kunn blots mit den Kopp schütteln. Bi mi dach ik: „Sull dat Sneeklockenfever sik verarvt hebben?“ Jedeen Johr överfüll mi immer to de Sneeklockentiet en heemlich Unroh. Jüüst as mien lütt Deern wüss ik, wo de eersten Sneeklocken ut de Eer keken. Meist harr ik to de Tiet sogor en lütt Schüffel bi mi.
En Saak war ik wull ni vergeten. Ok mien Modder harr jedeen Fröhjohr ümmer en groot Lengen na de eersten Sneeklocken. Un siet twee Johr harr se en egen lütt Stück Goorn. To geern sull’n dor nu ok Sneeklocken wassen. Ehr Fründin harr en groten Goorn, un de weer in’t Fröhjohr vull Sneeklocken. Ganz vörsichtig hett se fraagt: „Kann ik villicht en poor Sneeklocken vun di kriegen?“ Aver de Fründin de, as harr se dat nich höört. Dat hett mien Modder mi trurig vertellt. In dat tokamen Johr wöör ehr Fründin böös krank. Ehr Huus wöör verköfft in se müss in en Heim.
Un nu weer wedder de Sneeklockentiet, un ik harr wedder dat Sneeklockenfever. Dor füll mi de verlaten Goorn vun mien Modders Fründin in. In Düstern mit Escher un Tüüt utrüüst möök ik mi up den Weg. Wi harrn starken Wind un Vullmaand. De
Wulken jagen an den Maand vörbi. Mitünner weer dat richtig hell. Ik harr mi extra düster Kleder antrocken un en Mütz upsett.
So möök ik mi up den Weg. Up den Hinweg heff ik nümms drapen. In den düstern Goorn bin ik över en groten Steen lang hinslagen. Ik rappel mi wedder hoch. Eerst kunn ik gor keen Sneeklocken utmaken. Ik müss töven, bit de Maand achter de Wulken vörkieken de. Dor lüchen mi de witten Sneeklocken entgegen. Gau heff ik welk utbuddelt un in de Tüüt daan. Immer mehr Glocken keken mi an, ik kunn nich genoog kriegen. De Tüüt weer al richtig swoor un ik müss an den Trüüchweg dinken.
Eerstmaal keek ik mi üm, of de Luft rein weer. Dor kemen mi groot un düster Wulken to Hüülp. Vörsichtig möök ik mi up den Nahuusweg. De grote Escher weer mi ornlich swoor. Endlich stünn ik wedder up de Straat. Sowiet harr ik dat schafft. Aver kott vör mien to Huus kemen mi Lüüd in de Mööt. Mien Hart füng an to puckern. Se keken mi neeschierig an, aver mien düster Kleder un de Wulken vör den Maand hebbt mi holpen. Se hebbt mi nich kennt.
An annern Morgen stünn ik denn genauso as mien lütt Anne mit Sneeklocken in de Hannen vör mien Modder. Un ik glööv nu doch, dat Sneeklockenfever ward verarvt!
Nu noch en Woort över de Sneeklocken vun Dietrich Bonhoeffer vun mi in’t Plattdüütsche överdragen:
Ik wünsch di de Kraft to’n Leven, as düss lütt Bloom se hett. Ob dat kolt is, Ies un Snee liggt, se lett sik nich ünnerkriegen un blööt to ehr Tiet. Ok de Minsch sull gedüllig aftöven, bit sien Tiet to’n Blöhen un de Tiet för de Leev kümmt.
vun Antje Heßler
Unser Travemünde Heft 1/393