Holsteener Gröönkohl
As wi all weet, gifft dat en ganze Reeg Rezepten üm Gröönkohl to kaken. Liekers stünnen in’t Blatt twee ganze Sieden över de Kakerie vun Gröönkohl. Vun all de Rezepten schient mi aver dat na „Holsteener Oort“ dat best to sien. Dor weet een wat man up den Töller hett.
Nie för mi weer in den Bericht, dat de Gröönkohl ut de Middelmeergegend stammen sall. Schon vör rund 2000 Johr is he dor künnig weest. Ob se em dor vör so lang Tiet ok al mit Smolt, Kohlwurst un Swiensback kaakt hebbt, dorvun schrifft he nix. Sien Anmarken, dat de Gröönkohl eerst dörch den Frost den Bitterstoff afbuut un sik Zucker billen deiht, dat weer för mi nich nie. Aver welkeen weet, dat he enen ganzen Barg Vitaminen in sik hett. Dat fangt an mit de Vitaminen A, B2, C, F un K. Bi Vitamin A warrt he blots vun Wötteln överdrapen. Nu weet wi ok, dordörch kann een na Gröönkohl binah so goot kieken as na Wötteln. Bi Vitamin C liggt he gliekup mit Paprika. Dorüm gifft dat na Gröönkohl genau so veel Döss as na Paprika. Dat wedder maakt kloor, dat he sik so goot mit Kööm un Beer verdrägen deiht.
Ok Ballaststoffen un Mineralien hett he veel in sik. Dat geiht los mit Kalium, Kalcium, Magnesium un stell sik een vör, ok Iesen is in ein. Nu weet ik endlich ok, worüm he so swoor is. Dreeg mal enen Büdel mit fief Pund Gröönkohl vu’n Markt bit na Huus, denn markst up de Duer tatsächlich dat Gewicht vun dat Iesen.
Vun Natuur ut is de Gröönkohl fettarm. Dat hebbt se fröher ok al spitz kregen. Man möbelt em dorüm ok mit Smolt un Swiensback up. Dat bringt den fienen Geschmack un lett em ok beter dörch dat Halslock rutschen.
Bit fief Daag kann man den fardig kaakten Gröönkohl upbewohren. Dat is en ganz wichtige Saak. Anners kunn man em nich ümmer wedder upwannen. Un jüst de upwarmte Gröönkohl smeckt mit jeden Dag ümmer beter.
Dat man nich blots hier bi uns Gröönkohl eten deiht, süht man an de velen Naams de he hett: Gröön-, Bruun-, Kruus-, Fedder-, Schlitz-, Blatt-, Lang- oder Winterkohl warrt he nöömt. De Goorners seggt ok Goornerpalm. Mit sien krusen, bagen Blääd süht he ok meist so ut as so’n junge Palm.
Ik wünsch nu bi den nächsten Gröönkohl na „Holsteener Oort“ goden Aptiet.
Rolf Schwippert
Unser Travemünde, 2005, Heft 1/322